ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ με βάση τις ΤΠΕ
εφαρμογή στην τάξη και παρουσίαση
1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Διδασκαλία του μαθήματος της Γλώσσας μέσα από τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Νέες Τεχνολογίες. Συγκεκριμένα η διδασκαλία του γράμματος «Ββ» με διαθεματική προσέγγιση στα πλαίσια της Μελέτης του Περιβάλλοντος και των Εικαστικών. Οι μαθητές καλούνται να μάθουν το νέο γράμμα και να παρουσιάσουν, με διερευνητικό τρόπο, ζώα και φυτά που αρχίζουν από το γράμμα «Ββ».
1.1. Τίτλος διδακτικού σεναρίου
Μαθαίνω το γράμμα «Ββ»
1.2. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
Το σενάριο εντάσσεται στη γνωστική περιοχή της Γλώσσας. Υποστηρίζεται από τα αντίστοιχα σχολικά εγχειρίδια (βιβλίο μαθητή και τετράδιο εργασιών). Επεκτείνεται διαθεματικά στην Μελέτη Περιβάλλοντος και στην Αισθητική Αγωγή (εικαστικά με τη χρήση Η/Υ).
1.3. Τάξεις στις οποίες μπορεί να απευθύνεται
Το σενάριο απευθύνεται στους μαθητές της Α΄ Δημοτικού.
1.4 Συμβατότητα με το Δ.Ε.Π.Π.Σ και το Α.Π.Σ
Το περιεχόμενο του διδακτικού σεναρίου είναι απολύτως συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και το Α.Π.Σ. των μαθημάτων της Γλώσσας και της Μελέτης Περιβάλλοντος στο Δημοτικό Σχολείο, καθώς αναφέρεται στην διδασκαλία υπάρχουσας διδακτικής ενότητας των σχολικών βιβλίων της Α΄ τάξης.
Γλώσσα: (Ενότητα 4η : Με βάρκα και σωσίβιο, σελ. 64 – 65 και εργασιών: σελ. 58 – 59 )
Μελέτη Περιβάλλοντος: (εισαγωγή στην ενότητα «Ερευνούμε το περιβάλλον» σελ. 123 και 130 [τα φυτά και τα ζώα του τόπου μου, αντίστοιχα]
1.5. Οργάνωση της διδασκαλίας & απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή
Για την υλοποίηση του σεναρίου οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες των πέντε μαθητών η κάθε μία και δίνεται έμφαση στη συνεργασία μεταξύ τους τόσο στις προφορικές όσο και στις γραπτές εργασίες.
Ο δάσκαλος έχει προνοήσει ώστε σε κάθε ομάδα να υπάρχει κάποιος μαθητής ο οποίος γνωρίζει καλύτερα τον χειρισμό του υπολογιστή για να βοηθά αυτούς που έχουν λιγότερες γνώσεις, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή συνεργασία και απόδοση.
Η υλικοτεχνική υποδομή που απαιτείται για την ολοκληρωμένη διδασκαλία του συγκεκριμένου σεναρίου είναι το εργαστήριο Πληροφορικής (με προεγκαταστημένα από τον δάσκαλο τα απαιτούμενα για το σενάριο λογισμικά) και ένας υπολογιστής (με σύνδεση στο διαδίκτυο) συνοδεία βιντεοπροβολέα για την αίθουσα της τάξης.
Τα λογισμικά που θα χρησιμοποιηθούν είναι τα παρακάτω:
-
Λογισμικό Π.Ι. για το μάθημα της Γλώσσας (Α και Β΄δημοτικού – η μαγική γραμμούλα)
-
Λογισμικό παρουσίασης (Microsoft PowerPoint)
-
Το διαδίκτυο με τη χρήση διαφυλλιστών διαδικτύου (Firefox Mozilla, Internet Explorer, κλπ.)
-
Βίντεο από την εκπαιδευτική τηλεόραση (ένα γράμμα μια ιστορία – ο βιολιστής βάτραχος)
Οι διαδικτυακοί τόποι που θα χρησιμοποιηθούν είναι οι παρακάτω:
Οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν, επίσης, και το σχολικό βιβλίο, όποτε τους ζητηθεί, ή το κρίνουν οι ίδιοι αναγκαίο.
Προαπαιτούμενες γνώσεις
Οι μαθητές γνωρίζουν τα προηγούμενα διδαγμένα γράμματα. Μπορούν να φτιάξουν κάποιες φωνές χωρίς τη βοήθεια του δασκάλου τους.
Όσον αφορά στις Τ.Π.Ε., είναι απαραίτητο:
-
Οι μαθητές να κατέχουν τις βασικές δεξιότητες στον χειρισμό του πληκτρολογίου (αναγνώριση γραμμάτων), καθώς και τις βασικές ικανότητες πλοήγησης στο διαδίκτυο.
-
Να έχει προηγηθεί ενημέρωση και επίδειξη από τον δάσκαλο των βασικότερων χαρακτηριστικών και λειτουργιών των λογισμικών.
1.6 Διδακτικοί Στόχοι
Βασικός σκοπός του εκπαιδευτικού σεναρίου είναι οι μαθητές να μάθουν να αναγνωρίζουν, να διαβάζουν και να γράφουν το γράμμα «Ββ» , να βρούν λέξεις (ονόματα, ζώα, φυτά, πράγματα) που ξεκινούν ή περιέχουν το γράμμα.
Στα πλαίσια της Μελέτης Περιβάλλοντος και των Εικαστικών εμβαθύνουν τη γνώση τους προς το περιβάλλον και εκφράζονται δημιουργικά
Αναλυτικά οι στόχοι είναι:
α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο
-
Να αναπτύξουν οι μαθητές την ικανότητα να εντοπίζουν το γράμμα «Ββ» σε κείμενα, να το διαβάζουν και να το γράφουν.
-
Συγκέντρωση πληροφοριών και γνωριμία για ζώα και φυτά που ξεκινούν με το γράμμα αυτό
β. Ως προς την χρήση των νέων τεχνολογιών
-
Να αναπτύξουν οι μαθητές θετική στάση απέναντι στη χρήση των ΤΠΕ στην μαθησιακή διαδικασία.
-
Να μάθουν να χρησιμοποιούν τον Η/Υ ως εργαλείο αναζήτησης και άντλησης πληροφοριών.
-
Να γνωρίσουν συγκεκριμένα λογισμικά τα οποία θα τους επιτρέψουν να ανακαλύψουν, κατανοήσουν, εμπεδώσουν την καινούρια γνώση, και να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη.
-
Να αποθηκεύσουν το κατάλληλο υλικό(κείμενο, εικόνες κ.ά ).
-
Βασικός στόχος αυτού του σεναρίου είναι να αξιοποιήσουν οι μαθητές (με τις αναγκαίες οδηγίες του δασκάλου) το υλικό τους, στη δημιουργία του δικού τους εκπαιδευτικού λογισμικού με τα φυτά και τα ζώα που αρχίζουν από «βΒ» σε μορφή power point.
γ. Ως προς την μαθησιακή διαδικασία
-
Να μάθουν να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν απόψεις προκειμένου να καταλήξουν σε κοινά συμπεράσματα και να επιτύχουν τους προτεινόμενους στόχους.
-
Να αναπτύξουν κριτική και δημιουργική σκέψη, οδηγούμενοι σε ασφαλή συμπεράσματα.
-
Να μπορούν να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες γνώσεις τους στην οικοδόμηση νέων εννοιών.
-
Να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή τους μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες.
-
Να εκφραστούν ελεύθερα αξιοποιώντας τη δημιουργική τους φαντασία.
-
Να αναπτύξουν τον σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις.
-
Να εκφράσουν τα συναισθήματα και τις ιδέες τους.
. 1.7 Εκτιμώμενη διάρκεια
Το σενάριο αναμένεται να υλοποιηθεί σε 4 διδακτικές ώρες.
2. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
2.1 Μεθοδολογική προσέγγιση
Το σενάριο είναι δομημένο σύμφωνα με τo συνδυαστικό μοντέλο (αναλυτικοσυνθετική μέθοδος, αναδυόμενη γραφή, και ολική προσέγγιση) για τη διδασκαλία της πρώτης άναγνωσης και γραφής.
Δίνεται έμφαση στην συμμετοχική μάθηση και στην διεπιστημονική προσέγγιση της γνώσης.
Χρησιμοποιείται η ομαδοσυνεργατική μέθοδος και οι μαθητές ενθαρρύνονται στην ενεργό συμμετοχή στο μάθημα και την δημιουργική συνεργασία μέσω των ομάδων εργασίας.
Έτσι μέσα από συγκεκριμένες εργασίες – δραστηριότητες οδηγούνται στην ανακάλυψη και την εμπέδωση της γνώσης.
2.2Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ
Tο λογισμικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με τη δραστηριότητα της «μαγικής γραμμούλας» καθώς και το βίντεο με το «βιολιστή βάτραχο» της εκπ/κης τηλεόρασης δίνει στους μαθητές τη δυνατότητα να οργανώνουν τη σκέψη τους και η μάθηση να γίνεται ενεργητική και αποτελεσματική.
Η πλοήγηση των μαθητών στο διαδίκτυο γίνεται στις επιλεγμένες σελίδες τις οποίες ο δάσκαλος έχει προεγκαταστήσει σε φύλλο εργασίας στην επιφάνεια εργασίας. Οι μαθητές θα αποθηκεύσουν εικόνες φυτών και ζώων που ξεκινούν από το γράμμα «ΒΒ».
Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές εμπλέκονται ενεργά στη μάθηση, οδηγούνται στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Έτσι ανακαλύπτουν και οικοδομούν τη γνώση.
Το λογισμικό (ανοικτού τύπου) power point κάνει ικανούς τους μαθητές να προβάλουν τα αποτελέσματα των εργασιών τους.
Το λογισμικό (κλειστού τύπου) του Π.Ι. οι μαθητές καλούνται να αυτοαξιολογηθούν, να εμπεδώσουν τις καινούριες γνώσεις με ευχάριστο και παιγνιώδη τρόπο. Είναι επίσης ένα πολύ καλό εργαλείο για να αξιολογήσει ο δάσκαλος το βαθμό επίτευξης των γνωστικών στόχων της διδασκαλίας.
2.2 Το προτεινόμενο σενάριο
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Οι μαθητές αρχικά μαθαίνουν τη φωνή «Ββ», κάνουν αερογραφίες με το γράμμα, το κατασκευάζουν με πλαστελίνες και το γράφουν στο τετράδιο εργασιών για εξάσκηση. Στη συνέχεια βρίσκουν λέξεις που ξεκινούν και που εμπεριέχουν το γράμμα. Διαβάζουν τις φωνές με τη συνοδεία φωνηέντων (βα,βε,βι κτλ…) και αμέσως μετά λέξεις που βρίσκονται στον πίνακα αναρτημένες
Στη συνέχεια ανά ομάδες, αφού δούν το πρώτο μέρος του Εκπ/κου Λογισμικού κάνουν τις μικρές δραστηριότητες. Στο τέλος, ζωγραφίζουν με το ποντίκι τους την εικόνα που εμφανίζεται στην οθόνη κσι την εκτυπώνουμε. Τέλος, βλέπουμε την ιστορία του βιολιστή βάτραχου. Τη διηγούμαστε και κάνουμε μικρά παιχνίδια ανά ομάδες.
Στη β΄ φάση ζητούμε από τις ομάδες να μας βρούν φυτά και ζώα που ξεκινούν από το γράμμα Ββ. Ο δάσκαλος γράφει στον πίνακα τις λέξεις. Τα παιδιά μέσω της σελίδας https://www.google.gr/images αντιγράφουν την αναζητούμενη λέξη και αποθηκεύουν τις αντίστοιχες εικόνες.
Με την ολοκλήρωση της παραπάνω δραστηριότητας, ο δάσκαλος συλλέγει το αποθηκευμένο υλικό των παιδιών μέσω του δικτύου και μέσω του βιντεοπροτζέκτορα μαζί με τους μαθητές κατασκευάζει με το λογισμικό την παρουσίαση. Επίσης, θα κατασκευάσουν και μία αφίσα με το Poster forge. Όλα αυτά θα τα παρουσιάσουν στους γονείς τους με την πρώτη ευκαιρία.
2.3 Επέκταση –Αξιολόγηση
Οι μαθητές σε συνεργασία με το δάσκαλό τους προχωρούν στην αξιολόγηση της νέας γνώσης. Επίσης, μπορούν κατά βούληση να επεκτείνουν το σενάριο στα πλαίσια άλλου μαθήματος (πχ της Eυέλικτης ζώνης). Εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες που τους παρέχουν οι ΤΠΕ μπορούν να εμβαθύνουν στο θέμα αλλά και να ασχοληθούν με άλλα συναφή.
Η συνολική αποτίμηση είναι θετική, όπως κρίνεται τόσο από τη διαμορφωτική όσο και από την τελική αξιολόγηση.
Η ενεργή συμμετοχή των παιδιών και η συνεργασία τους στα πλαίσια των ομάδων ήταν εποικοδομητική και βασικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί.
Οι μαθητές με τη βοήθεια του δασκάλου κατάφεραν με το υλικό που συγκέντρωσαν, να δημιουργήσουν ένα λογισμικό παρουσίασης και μια αφίσα και να τα προβάλλουν την ημέρα συγκέντρωσης γονέων.
